Lesopnames, heb ik daar recht op?
Online mogelijkheid om lessen te volgen
De coronacrisis evolueert en nog niet zo lang geleden waren online lessen de norm. Momenteel zijn de campussen wel open. Dat houdt ook in dat niet elke les nog wordt opgenomen. Vind je dat ook jammer? Bestaat er een recht op lesopnames? Dat is er jammer genoeg niet, maar hoe zit het dan wel?
Laatste update van het artikel: 08/11/2022
Is een docent verplicht om lesopnames te maken?
- Neen, een docent is niet verplicht om de lessen op te nemen.
- De docent beslist zelf of het nodig is om lesopnames te maken. Het zou kunnen dat het praktisch niet haalbaar is, dat er geen meerwaarde is, of dat de docent het liever niet doet omwille van privacy.
- Onderwijsinstellingen moedigen docenten wel sterk aan om lesopnames of andere online alternatieven te voorzien als dat mogelijk is. Zo heeft de UGent bekend gemaakt dat vanaf het academiejaar 2022-2023 docenten voldoende lesmateriaal ter beschikking moeten stellen. Voorbeelden van voldoende lesmateriaal zijn een goed handboek, een ingesproken Powerpoint, lesopnames van vorig jaar, …
- Voor studenten met een functiebeperking kan er een uitzondering gemaakt worden. Raadpleeg daarvoor zeker het onderwijs- en examenreglement van jouw onderwijsinstelling.
Mag ik de lessen zelf opnemen?
- Neen, volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG of GDPR) is het verboden om een les op te nemen zonder toestemming van de docent. De lesopname bevat namelijk persoonsgegevens waardoor de docent geïdentificeerd kan worden. Dat mag niet volgens de GDPR-regels.
- Als je wel toestemming hebt gekregen, zijn je opnames bovendien alleen voor eigen gebruik. Dat komt door het auteursrecht dat rust op de inhoud van de opname.
Hoe zat dat in coronatijden?
Tijdens campussluitingen
Toen de sluiting van de campussen door een overheidsbeslissing kwam, konden onderwijsinstellingen individueel beslissen om docenten te verplichten om een online alternatief aan te bieden. Anders niet.
Tijdens de opening van de campussen
Toen de campussen openden, verviel het afdwingbare karakter. Docenten konden daardoor vrijwillig kiezen om de les op te nemen. Mia De Wilde, directeur ICTS, Infrastructuur en faciliteiten bij Thomas More gaf toen bijvoorbeeld het volgende advies: “Moet je in quarantaine of zie je het niet zitten om ter plaatse te komen en is er geen online alternatief? Dan moet je beroep doen op notities van medestudenten.”
De Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) heeft vandaag haar standpunt Digitaal onderwijs klaar. We gebruiken dit steevast in ons overleg met de beleidsmakers op Vlaams niveau en met de hogeronderwijsinstellingen in de Vlaamse Gemeenschap. Een belangrijk deel gaat over voor- en nadelen van lesopnames en over de al dan niet verplichting hiervan voor docenten.