Hoe werken studiebeurzen?
Een gids door het kluwen van studiebeurzen
Hebben jij en/of je ouders het niet zo breed, maar wil je toch graag studeren? De Vlaamse Gemeenschap kan je in dat geval een studietoelage toekennen, tenminste als je voldoet aan een aantal voorwaarden. Alles over studiebeurzen en hoe je er een aanvraagt, vind je in dit artikel.

Laatst geüpdatet op: 08/11/2022
Wat is een studietoelage of studiebeurs?
Een studietoelage – of studiebeurs – is een steun die de Vlaamse Gemeenschap toekent aan studenten of leerlingen die het financieel moeilijker hebben.
Wie komt hiervoor in aanmerking?
Niet iedereen kan zomaar een beurs krijgen. Om in aanmerking te komen voor een beurs wordt er rekening gehouden met vier criteria:
1. Nationaliteit
Je moet in principe Belg zijn, maar ook studenten die de Belgische nationaliteit niet hebben kunnen in aanmerking komen voor een beurs: Je komt dan in aanmerking als jij of je ouders al een tijdje in België wonen, werken of gewerkt hebben én als je:
- Een EU-onderdaan bent;
- een EER-onderdaan bent;
- of je ouders EER-onderdaan zijn
Je kan ook aanspraak maken op een beurs als je uiterlijk op 31 december 2021 tot een van de volgende categorieën behoort:
- Je bent student met een permanente verblijfsvergunning;
- je bent een erkende vluchteling;
- je bent een slachtoffer van mensenhandel. Je moet dan een attest hebben van een gespecialiseerde onthaaldienst. Voor Vlaanderen is dit vzw Payoke;
- je bent een buitenlandse student met subsidiaire bescherming, d.w.z. studenten die voor een bepaalde in België verblijven omdat ze gevaar lopen in hun thuisland;
- je bent iemand van buiten de EER die gedurende minstens 12 maanden onafgebroken wettig in België verblijft. Je verblijfsvergunning werd niet verleend om hoger onderwijs te volgen of om te werken en er loopt ook geen asielprocedure;
- je bent toegelaten tot een wettig verblijf in België op basis van gezinshereniging:
- Ofwel met een persoon die Belg is of aan een van de andere nationaliteitsvoorwaarden voldoet (gelijkstelling met Belgische nationaliteit).
- Ofwel met een persoon die op 31 december 2021 minstens 12 maanden wettig in België verblijft om er hoger onderwijs te volgen of te werken. Er mag voor deze persoon ook geen asielprocedure lopen.
Ben je niet zeker of je tot een van deze categorieën behoort? Meer info vind je op de site van de Vlaamse overheid
2. Gezinssituatie
Het belangrijkste criterium voor een beurs is de hoogte van je inkomen. Hoe hoog dat inkomen mag zijn, hangt af van je ‘leefeenheid’. Dat is de manier waarop en met wie je woont, bijvoorbeeld met je gezin, met anderen of alleen.
Voor de bepaling van de leefeenheid zijn er vier categorieën:
- Je bent getrouwd of je woont samen;
- je bent zelfstandig student;
- je bent ‘ten laste’, d.w.z. dat je bij één of beide ouders woont;
- of je bent alleenstaand student.
De volgorde van deze categorieën ligt vast. Als je niet tot de eerste categorie behoort kijk je naar de tweede, en zo verder.
Uitzondering:
Ben je een pleegkind? Dan zijn er geen financiële of nationaliteitsvoorwaarden. Bovendien krijg je altijd een volledige toelage. Je moet wel aan deze twee voorwaarden voldoen:
- Je moet op 31 december 2021 al meer dan 12 maanden in een pleeggezin verblijven. Dit hoeft niet noodzakelijk hetzelfde gezin te zijn;
- en je moet voldoen aan de pedagogische voorwaarden (zie onder)
3. Inkomen
Enkel als het inkomen van je leefeenheid niet te hoog is, krijg je een studiebeurs. In vijf stappen bepaalt de overheid of je te veel verdient of niet:
- Wat is je volledige inkomen?
- Kom je in aanmerking voor extra aftrek?
- Hoeveel punten telt je leefeenheid?
- Val je binnen de inkomensgrenzen?
- Kadastraalinkomentest
Voldoe je niet aan de financiële voorwaarden voor een studiebeurs? Dan heb je wel nog recht op een bijna-beursstatuut. Dat kan als het verschil tussen je referentie-inkomen en de financiële maximumgrens voor een studietoelage niet groter is dan € 3.285 (academiejaar 2021-2022). Je moet ook voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden zoals die voor beursstudenten gelden. Je krijgt dan geen beurs, maar je moet minder inschrijvingsgeld betalen aan je onderwijsinstelling.
Meer info over de inkomensvoorwaarden vind je hier.
4. Pedagogische voorwaarden
Je kan niet zomaar voor elke opleiding een studiebeurs aanvragen. De overheid heeft een aantal criteria opgelegd waar je opleiding aan moet voldoen:
- Je studeert aan een erkende onderwijsinstelling;
- je opleiding is erkend;
- je studeert met een diplomacontract;
- je volgt een financierbare opleiding;
- je hebt voldoende studietoelagekrediet.
Niet zeker of je opleiding en/of onderwijsinstelling aan deze criteria voldoet? Meer info over de pedagogische voorwaarden vind je hier.
Hoeveel bedraagt zo’n toelage?
Het bedrag van je toelage hangt af van:
- Je verblijfplaats tijdens het schooljaar: een kotstudent ontvangt een hogere studietoelage.
- De hoogte van je gezinsinkomen: er zijn minimum- en maximuminkomensgrenzen.
- Het aantal punten in de leefeenheid (zie boven): meer punten = hogere maximuminkomensgrens.
- Het studietraject (60 studiepunten of minder) en het resterende studietoelagekrediet.
Een overzicht van de studiebeursbedragen vind je op de website van Onderwijs Vlaanderen.
Wat moet ik doen om een studiebeurs te kunnen krijgen?
- Surf naar https://www.studietoelagen.be/start-mijn-toelage.
- Stel daar je profiel in.
- Vul je dossier aan.
- Je dossier wordt behandeld (Benieuwd hoe lang de behandeltermijn duurt? Kijk hier).
- Je ontvangt een beslissing.
Als je niet akkoord gaat met de beslissing kan je:
- Uitleg vragen over de berekening: bel hiervoor het gratis nummer 1700;
- een herziening aanvragen, via telefoon, het contactformulier of per brief;
- of beroep aantekenen, per aangetekende brief
Meer informatie over de beroepsprocedure vind je hier.
Bronnen
https://www.belgium.be/nl/Leren/studiekosten/studietoelagen
https://www.studietoelagen.be/gedeeltelijke-of-uitzonderlijke-toelage
https://www.studietoelagen.be/
https://www.onderwijs.vlaanderen.be/nl/studiegelden
https://www.studietoelagen.be/nationaliteit-belg-of-gelijkgesteld