Studenten ongerust over terugdraaien digitalisering van hoger onderwijs
Lesopnames essentieel voor digitaal onderwijs
De coronacrisis heeft een onmiskenbare boost aan de digitalisering van het Vlaamse hoger onderwijs gegeven. Nu dreigt die vooruitgang te verdwijnen. Enkele hogescholen en universiteiten willen belangrijke verworvenheden, zoals lesopnames, opnieuw naar het verleden verbannen; kranten koppen met studenten die in een park zitten en niet naar de les zouden gaan. De Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) vraagt daarom met aandrang aan hogeronderwijsinstellingen om in overleg met studenten de voordelen van het digitale onderwijs te behouden en te integreren in het reguliere onderwijs.
23 maart 2022
Lesopnames zijn een essentieel onderdeel van digitaal onderwijs, zo blijkt uit het nieuwe standpunt van de Vlaamse Vereniging van studenten. De boodschap van ruim twintig studentenraden in de Vlaamse Gemeenschap is hierover duidelijk: lesopnames moeten zoveel en waar mogelijk worden aangeboden, en ze moeten onbeperkt in de tijd zijn.
Digitaal onderwijs biedt kansen
Digitaal onderwijs kan een motor zijn voor de democratisering van het hoger onderwijs. De pandemie heeft duidelijk gemaakt dat er studenten zijn wiens gezondheid het niet toelaat om altijd fysiek in de les aanwezig te zijn. Digitaal onderwijs kan voor hen een manier zijn om toch de lessen bij te wonen. Daarnaast lenen lesopnames zich tot een flexibelere omgang met het lessenrooster. Dit levert voordelen op voor onder meer werkstudenten, studenten die financieel zelfredzaam moeten zijn of een grote bijdrage moeten leveren in het huishouden,
studenten met bijzondere faciliteiten of een geïndividualiseerd traject. We verliezen teveel studenten die ons nu bereiken met de boodschap dat ze anders vier uur moeten pendelen, hun studietraject moeten aanpassen, niet meer kunnen gaan werken.
Ook de pedagogische voordelen mogen niet worden onderschat. “Er is een grote groep van studenten die aangeeft dat de verwerking van de leerstof vlotter gaat als ze die zelf kunnen inplannen, zoals door middel van lesopnames. Studenten kunnen lessen op die manier ook op hun eigen tempo verwerken en — letterlijk — pauzeren wanneer nodig”, zegt bestuurder Jef Druyts. Bovendien kunnen niet-generatiestudenten, die vakken uit verschillende opleidingsjaren combineren, samenvallende lessen alsnog inhalen.
“Er is een grote groep van studenten die aangeeft dat de verwerking van de leerstof vlotter gaat als ze die zelf kunnen inplannen, zoals door middel van lesopnames.”
Bestuurder Jef Druyts
Lesopnames als middel, niet als doel
Hoewel lesopnames geen zaligmakend doel zijn, vormen ze voor veel studenten en docenten wel een belangrijk middel. Daarom vraagt de Vlaamse Vereniging van Studenten dat studenten de tools in handen krijgen om te begrijpen hoe ze deze technologie kunnen gebruiken om hun leerproces te verbeteren. Want ja, er zijn ook redenen om bezorgd te zijn over studenten die uitstelgedrag vertonen en aula’s die leeg blijven, maar we moeten de uitdaging aangaan en studenten overtuigen dat naar de les gaan veelal loont. Digitaal onderwijs kan in die zin een efficiënte aanvulling op hoor- en werkcolleges zijn die fysiek plaatsvinden en kan geen vervanging zijn voor het contactonderwijs.
Infrastructuur benutten
Tijdens de pandemie hebben veel docenten de mogelijkheid van lesopnames voorzien, zodat studenten flexibel het onderwijs konden volgen. Dit aanbod was voor de meeste instellingen niets nieuws. Nog voor de start van de pandemie hebben de meeste instellingen al richtlijnen over het aanbod van lesopnames ontwikkeld.
Ruim 4 op 10 van de studenten aan de Universiteit Gent geven, een jaar voor het begin van de coronacrisis, aan dat minstens de helft van hun lessen wordt opgenomen. Dat blijkt uit een enquête van de Gentse Studentenraad uit 2019. Tot slot merkt de Vlaamse Vereniging van Studenten op dat de technische infrastructuur voor lesopnames stilaan overal aanwezig is. Dat sommige hogescholen en universiteiten het digitale onderwijs wil verankeren, moedigt de koepelorganisatie sterk aan.