Standpunt Impact van COVID-19 op studenten

2020-04-03

COVID-19 plaatst de maatschappij voor ongeziene uitdagingen. In het hoger onderwijs heeft de impact van het virus verstrekkende gevolgen die alle studenten nu ondervinden. De betrokkenheid van alle actoren zal essentieel zijn om deze moeilijke periode door te komen, en niet in het minst die van de studenten.

De Vlaamse Vereniging van Studenten verzamelde de voorbije dagen input van studentenraden, studentenvertegenwoordigers en studenten. Op basis van die input identificeert onze organisatie vijf domeinen die bij voorrang aandacht verdienen van de hogeronderwijsinstellingen, de Vlaamse Regering en haar administratie. Het betreft hier de uitwerking van de noodregelgeving, de praktische problemen bij de organisatie van het afstandsonderwijs, sociale maatregelen, communicatie en de betrokkenheid van studenten.

Dit advies licht elk van de vijf genoemde domeinen en geeft enkele concrete voorbeelden van de problemen en uitdagingen die studenten ondervinden. Het is duidelijk dat er nood is aan een daadkrachtig beleid en voldoende ondersteunende maatregelen voor studenten om de aangehaalde problemen en uitdagingen op te lossen. De Vlaamse Vereniging van Studenten vraagt aan zowel de overheid, hogescholen en universiteiten om werk te maken van een daadkrachtig beleid, dat tot stand komt met inspraak van de studenten en hun vertegenwoordigers.

VVS adviseert:

Op vlak van het nooddecreet en de instellingseigen regelgeving

✓ Zorg ervoor dat een mogelijks nooddecreet de juiste balans weet te vinden tussen het installeren van de nodige flexibiliteit en het garanderen van de essentiële rechten van de student; ✓ Maak een afwijking van de einddatum van het huidig academiejaar en daarbij ook de startdatum van het komend academiejaar mogelijk; ✓ Perk het recht op een tweede examenkans niet in; ✓ Perk het recht op inzage van examens niet in; ✓ Stel deadlines voor beroepsprocedures uit tot wanneer studenten het recht hebben gehad hun examens in te kunnen kijken; ✓ Gebruik het reeds lang werkende, professionele en democratisch systeem van studentenparticipatie (dat werkt op basis van studentenraden) om te komen tot afwijkingen van ECTS-fiches en andere instellingseigen regelgeving; ✓ Zorg ervoor dat afwijkingen van ECTS-fiches gebeurt door middel van inspraak van studenten, zeker op collectief niveau; ✓ Maak de regelgeving zo consistent mogelijk zodat studenten op een gelijkwaardige manier behandeld worden; ✓ Zorg dat de student maximale rechtszekerheid heeft.

Op vlak van de huidige praktische organisatie van het hoger onderwijs

✓ Zie als instellingsbestuur sterker toe op het naleven van de concrete richtlijnen voor de organisatie van het afstandsonderwijs; ✓ Stel in iedere instelling een of meerdere toegankelijke aanspreekpunten aan die de klachten van studenten kunnen opvolgen en zo op een gepaste en professionele manier kunnen behandelen; ✓ Communiceer duidelijk over het bestaan van aanspreekpunten en maak duidelijk dat studenten bij hen terecht kunnen met klachten, vragen en problemen over de organisatie en de kwaliteit het onderwijs; ✓ Hou rekening met en besteed actief aandacht aan studenten in moeilijke situaties, studenten uit kansengroepen, werkstudenten en anderen die niet gemakkelijk kunnen deelnemen aan het afstandsonderwijs; ✓ Zorg ervoor dat het afstandsonderwijs niet vervalt in een vorm van zelfstudie en vermijd een verhoging van de werklast; ✓ Voorzie oplossingen voor studenten die thuis geen toegang hebben tot internet/apparatuur (en dus ook niet tot digitale bronnen of databanken) zonder dat de student zelf hiervoor kosten moet maken.

Op vlak van sociale voorzieningen en jobstudenten

✓ Voorzie als overheid de mogelijkheid om een bijkomende opdracht te voorzien voor de dienst studentenvoorzieningen van de hoger onderwijsinstellingen waarbij de bijkomende opdracht erin bestaat om de kosten op te vangen die door  (de studentenvoorzieningen van de) instelling en student geleden zijn omwille van de Corona-crisis; ✓ Geef als instelling het goede voorbeeld door bij studenten aan schuldaflossing te doen of door aan kwijtschelding van schulden te doen; ✓ Maak als instelling de nodige extra financiële middelen vrij om studenten die in een moeilijke financiële situatie zitten, te ondersteunen; ✓ Voorzie de mogelijkheid voor studenten die een lening (op korte of lange termijn) hadden lopen, uitstel van betaling te geven of maandelijks minder af te lossen dan initieel voorzien; ✓ Vraag als instelling geen huur meer voor kamers waar het gebruik van de kamer door de instelling verboden werd; ✓ Richt als overheid een noodfonds op voor studenten die als jobstudent aan de slag waren en door de corona-crisis een inkomensverlies lijden; ✓ Ga als overheid na op welke manier oplossingen kunnen geboden worden voor studenten die geconfronteerd worden met een huur voor een kot (op de privémarkt) die zij niet kunnen gebruiken.

Op vlak van communicatie naar studenten

✓ Uniformiseer de meest essentiële informatie die voor alle instellingen of voor alle studenten geldt – bijvoorbeeld het feit dat examens zullen doorgaan in juni wanneer mogelijk – op Vlaams niveau en stem daar met de overheid en VVS rond af. VVS is klaar om snel te kunnen reageren wanneer dat nodig is; ✓ Laat informatie die geen impact zal hebben op studenten buiten de instelling, uitvoeren door de instelling zelf; ✓ Stem voor instellingsgebonden communicatie af met studentenraden (cf. infra); ✓ Zorg ervoor dat opleidingen de instellingsbrede informatie naar concrete informatie voor de opleidingen zelf vertalen; ✓ Communiceer liever dat later informatie nog volgt dan gewoon niets te communiceren indien bepaalde informatie nog niet beschikbaar of nog onvolledig is.

Op vlak van het betrekken van studenten(vertegenwoordigers) in beslissingen

✓ Betrek onmiddellijk terug studentenvertegenwoordigers bij alle beslissingen die een impact hebben op alle studenten, zoals dat in het verleden altijd al het geval was en decretaal ook werd vastgelegd; ✓ Houd rekening met het feit dat de participatie van studentenvertegenwoordigers meer inhoudt dan enkel maar het informeren van de beslissingen die genomen zullen worden; ✓ Beslis de bijzondere regels, die uit een eventueel nooddecreet zullen voortvloeien, op voorhand en samen met de vertegenwoordigers van de studenten; ✓ Betrek de studentenvertegenwoordigers zo maximaal mogelijk op ieder niveau, van het Vlaams niveau (waar de betrokkenheid bij het totstandkoming van het idee voor een nooddecreet onbestaande was) tot het opleidingsniveau (waar momenteel heel wat klachten zijn over het feit dat de communicatie volledig gestopt is).

Contactgegevens

Contactpersonen: Dylan Couck & Frédéric Piccavet

Contactadres: onderwijs@vvs.ac

De Rapporteur is bij VVS verantwoordelijk voor de totstandkoming van een standpunt. Hij of zij toets af wat de VVS-leden in het standpunt weerspiegeld willen zien.

Contact Bestuur VVS: info@vvs.ac, +32 (0)2 893 24 84

Het Bestuur vertegenwoordigt VVS en wordt voor één academiejaar verkozen door de leden van de Algemene Vergadering.